HBO-bachelor Voeding en diëtetiek

In deze korte startmodule maak je kennis met studeren bij LOI en bereidt hij of zij zich voor op een goede studiestart. De module richt zich op zelfinzicht: je reflecteert op zijn motivatie, leerstijl en studieaanpak.

In deze module leer je basiskennis omtrent gezondheidsvoorlichting en gedragsverandering. Van zorgprofessionals wordt verwacht dat zij aandacht besteden aan preventie: snel en actief ingrijpen bij de eerste signalen van ongezond gedrag of bij voortekenen van een aandoening. Om een goede gezondheid te bereiken en behouden is vaak gedragsverandering nodig. Daarbij leer je meer over voorlichtingsplannen en programma’s op bevolkingsniveau. Meerdere preventie-activiteiten worden uitgebreid behandeld. Aan de hand van casuïstiek leer je wat het belang is van epidemiologisch onderzoek voor het bepalen van algemene leefstijladviezen en hoe de vertaalslag wordt gemaakt van onderzoeksbevindingen naar effectieve preventieve interventies. Daarbij gaat het om bewustwording van (probleem)gedrag als oorzaak van ziekte en draagvlak te creëren voor preventieve interventies met als doel gedragsverandering.

In deze module leer je welke voedingsmiddelen belangrijke bronnen zijn van de verschillende voedingsstoffen. Je leert hoe het lichaam deze voedingsstoffen uit de voeding haalt. Bij het bestuderen van de spijsvertering leer je welke fysiologische, biologische en (bio-) chemische processen in het maag-darmkanaal ervoor zorgen dat voedingsmiddelen worden afgebroken tot voedingsstoffen die op hun beurt weer omgezet worden in zulke kleine eenheden (moleculen) dat ze in het lichaam kunnen worden opgenomen en verder verwerkt in de stofwisseling (metabolisme).

De anatomie houdt zich bezig met het bestuderen van de bouw van het menselijk lichaam. Onder fysiologie verstaan we de wetenschap van de verrichtingen van het menselijk lichaam en de functies van de verschillende onderdelen. In deze module komen de verschillende onderdelen van fysiologie en anatomie aan de orde. Van circulatie tot zenuwstelsel, van zintuigen tot voortplanting.

Deze module zal je inzicht verschaffen in zowel de werking van de individuele systemen zoals het cardiovasculaire systeem, endocrien systeem en spijsverteringsstelsel als in de interactie tussen de verschillende systemen. je gaat gedurende deze module zowel kennis nemen van de basisstructuren en processen van het menselijk lichaam en inzicht krijgen in het functioneren van het lichaam in zijn geheel. Tevens wordt op basis van anatomische kennis en fysiologische processen de link gelegd naar welvaartsziekten zoals obesitas, diabetes type II, hypertensie en hypercholesterolemie. Daarnaast zal dieper ingegaan worden op de aspecten die leiden tot honger en verzadiging en de samenwerking tussen de verschillende orgaansystemen. De theoretische kennis wordt direct naar de praktijk vertaald.

De diëtist zal gedurende zijn of haar werkzaamheden als behandelaar worden geconfronteerd met vragen over het effect van voeding op het menselijk lichaam. Om de werking van voeding op het lichaam te kunnen begrijpen en te kunnen uitleggen aan derden is het van belang een gedegen kennis te hebben van hoe het menselijk lichaam is opgebouwd en welke systemen een rol spelen bij het verwerken van voeding en het omzetten van voeding in energie.

De diëtist kan in verschillende beroepsvelden werkzaam zijn. Je vormt zich hier in deze module een beeld van. In elk werkveld zal de diëtist evidence based te werk moeten gaan en zich verdiepen in (wetenschappelijke) onderzoeken. Ook zal de diëtist in de verschillende werkvelden te maken krijgen met eHealth toepassingen.

Een van de belangrijkste basisvaardigheden binnen de diëtetiek is het evidence based handelen. Je zal in deze module vaardigheden leren om op een effectieve manier betrouwbare informatie uit de literatuur te kunnen selecteren om deze uiteindelijk om te zetten in informatie die bruikbaar is voor de cliënt of voor de opdrachtgever. Een diëtist moet ook in staat zijn om zelf onderzoek uit te voeren. Daarom wordt in deze module ook een eerste aanzet gemaakt tot het opzetten en uitvoeren van eigen onderzoek. Denk daarbij aan kwalitatief of kwantitatief onderzoek. In de beroepspraktijk zal de diëtist van de toekomst in toenemende mate te maken krijgen met eHealth. E-health is het gebruik van nieuwe informatie – en communicatietechnologieën, en met name internettechnologie, om gezondheid en gezondheidszorg te ondersteunen of te verbeteren. E-health kan een bijdrage leveren aan kwalitatief goede en doelmatige zorg en is een innovatie in de zorgverlening. 

Deze module heeft een drieledig doel: je basisvaardigheden leren met betrekking tot evidence based handelen, je de beginselen van het uitvoeren van onderzoek leren en je kennis laten maken met de mogelijkheden van e-health in de diëtistische praktijk. Implementatie van e-health brengt een veranderende rol van de hulverlener met zich mee en stelt eisen aan bijvoorbeeld veiligheid. De kaders van e-health worden verduidelijkt, hierdoor krijg je inzicht in de mogelijkheden, voor- en nadelen van e-health binnen de beroepspraktijk van de diëtist zonder het evidence based handelen uit het oog te verliezen. Ook voor eHealth toepassingen geldt het belang van het hanteren van evidence based methoden

In deze module leer je meer over levensmiddelen die in Nederland verkrijgbaar zijn. Alle gangbare dierlijke en plantaardige producten komen hierbij aan bod. je bekijkt herkomst, productie, eventuele schadelijkheid, soorten en afgeleide producten. Ook de voedingskundige samenstelling en daarvan af te leiden voedingswaarde wordt besproken. De methodes van conserveren, achteruitgang van kwaliteit, mogelijk bederf, ideale bewaarmogelijkheden en -technieken worden in kaart gebracht. Ook wet- en regelgeving voor verschillende levensmiddelen wordt behandeld.

je doet kennis op en krijgt inzicht in de hoeveelheden en energiewaarde van verschillende voedingsmiddelen en er wordt ingegaan op het effect van toevoegen of vervangen van ingrediënten op de voedingswaarde van een product. De voedingswaarde van voedingsmiddelen, maaltijden en dagmenu’s wordt berekend en je kunt tekorten op korte en langere termijn herkennen. je kunt vervangingen of alternatieve voedingsmiddelen bedenken op basis van berekeningen en kan na het analyseren van het huidige voedingspatroon op een verantwoorde manier een klein advies uitbrengen aan diverse groepen

In deze module leer je hoe diëtistisch onderzoek moet worden uitgevoerd en krijg je inzicht in verschillende methodes om de voedingsanamnese af te nemen en uit te voeren. Je leert deze gegevens interpreteren, kent de toepassing in een specifieke cliëntsituatie en zet dit om in een (basis)voedingsadvies.

In het eerste jaar van je studie Voeding & Diëtetiek heb je een basis gelegd van kennis en vaardigheden. je hebt dit gedaan door verschillende modules te volgen die over een specifiek onderdeel gaan. Maar uiteindelijk zal je als diëtist je kennis en vaardigheden tegelijkertijd, dus geïntegreerd, gaan toepassen. In de integrale beroepsopdracht ga je de tot nu toe opgedane kennis en vaardigheden combineren.

Je richt je in deze opdracht op de doelgroep ouderen. Dit is een doelgroep die momenteel volop in de belangstelling staat. Niet alleen vanwege de vergrijzing, maar ook omdat er steeds meer inzicht is in het belang van kwalitatief goede voeding in deze levensfase.

In de opdracht ga je het voedingspatroon van een aantal ouderen in kaart brengen en analyseren. je vergelijkt dit met de nieuwste wetenschappelijke inzichten en stelt adviezen op waarbij je rekening houdt met de anatomische, fysiologische en metabole veranderingen die in deze levensfase plaatsvinden en wat de relatie is tussen deze veranderingen en de voedingsbehoefte

Gedurende het eerste jaar van je studie heb je een basis gelegd voor het werken als professional in de Voeding & Diëtetiek. In verschillende modules heb je bijvoorbeeld aandacht besteed aan communiceren en specifieke diëtistische vaardigheden. Om goed als professional te kunnen functioneren en cliënten te kunnen begeleiden, is het belangrijk om vanuit hun perspectief te kijken. En om je goed in te leven in hun situatie. In deze professionaliseringsopdracht staat deze invalshoek centraal. De opdracht bestaat uit drie onderdelen.

In deel 1 ga je zelf een week lang een natriumbeperkt dieet volgen. Voordat je hiermee start, hou je gedurende 2 verschillende dagen (bv een doordeweekse dag en een weekenddag) je voeding bij in een hiervoor geschikte app of online tool. Daarna start je natriumbeperkte week. je ontwikkelt van tevoren een format waarin je je ervaringen per dag kunt bijhouden. De ervaringen betreffen fysieke ervaringen (denk bv aan fitheid, smaakgevoel), praktische (denk bv aan boodschappen doen, bereidingen) en sociaal-emotionele ervaringen (denk bv aan lastige sociale situaties, missen van favoriete producten). Daarnaast registreer je ook je voedingsinname in de gekozen app/online tool. Na afloop van de week maak je een voedingskundige vergelijking van je voeding vóór en tijdens de dieetweek. Samen met je ervaringsdagboek is dit de basis voor een concreet lijstje van minimaal 5 en maximaal 10 aandachtspunten & tips dat je kunt gebruiken bij de begeleiding van cliënten die (veelal voor de rest van hun leven) een natriumbeperkt dieet moeten volgen.

De module Psychologie en voeding geeft kennis en inzicht in hoe menselijk gedrag tot stand komt en veranderd kan worden. Dit gebeurt vanuit verschillende invalshoeken. Binnen de psychologie zijn er veel deelgebieden. In deze module komen aan bod: de biologische basis van gedrag, leren en geheugen, ontwikkelings- en levenslooppsychologie, sociale psychologie, persoonlijkheid, voedingskeuzes en eetstoornissen. De belangrijkste begrippen, visies en modellen van deze deelgebieden worden in de bijbehorende literatuur vooral uitgelegd vanuit de algemene psychologie. In de opdrachten, oefeningen en bijeenkomsten wordt de lesstof vervolgens toegepast op voedingsgerelateerd gedrag. Inzicht in de psychologische mechanismen achter menselijk gedrag kan helpen om gemaakte voedingskeuzes te begrijpen en om cliënten te helpen deze keuzes te veranderen. 

In de module Pathologie en Diëtetiek ga je aan de slag met het opstellen van dieetadviezen. Je maakt de vertaalslag van de pathologie en biochemische en antropometrische parameters naar de benodigde dieetadviezen. Het vaststellen van een diëtistische diagnose omvat veel meer dan het noteren van de reden van doorverwijzing. Je dient rekening te houden met de sociale achtergrond, de leefomstandigheden en de leefgewoonten. Voor het stellen van een diëtistische diagnose is kennis nodig van anatomie en fysiologie om de pathologie goed te begrijpen. Daarmee kan de diëtist aan de patiënt verduidelijken waarom bepaalde aanpassingen in de voeding noodzakelijk zijn. Bij het geven van het dieetadvies is het ook belangrijk om  om zoveel mogelijk aan de Richtlijnen Goede Voeding te voldoen. In de situaties waarin dat niet mogelijk is moet je goed kunnen onderbouwen waarom er afgeweken wordt van de richtlijnen Goede Voeding en hoe een zo optimaal mogelijke samenstelling van de voeding kan worden nagestreefd. Verder verdiep je je in het aanbod van dieetproducten en de wijze waarop deze kunnen worden toegepast binnen de verschillende diëten. Daarnaast hou je rekening met mogelijke interacties tussen medicijnen en voeding en hoe deze kunnen worden voorkomen en/of verzacht.   

Deze professionaliseringsopdracht bestaat uit een mondeling assessment en een bijbehorende opdracht. In het mondelinge assessment ga je aan de slag met praktijksituaties van fictieve patiënten om deze te analyseren en een plan van aanpak te ontwikkelen en dit in te zetten voor de patiënt, met gebruikmaking van de juiste gespreks- en motivatietechnieken.

In deze korte startmodule maak je kennis met studeren bij LOI en bereidt hij of zij zich voor op een goede studiestart. De module richt zich op zelfinzicht: je reflecteert op zijn motivatie, leerstijl en studieaanpak.

In deze module leer je basiskennis omtrent gezondheidsvoorlichting en gedragsverandering. Van zorgprofessionals wordt verwacht dat zij aandacht besteden aan preventie: snel en actief ingrijpen bij de eerste signalen van ongezond gedrag of bij voortekenen van een aandoening. Om een goede gezondheid te bereiken en behouden is vaak gedragsverandering nodig. Daarbij leer je meer over voorlichtingsplannen en programma’s op bevolkingsniveau. Meerdere preventie-activiteiten worden uitgebreid behandeld. Aan de hand van casuïstiek leer je wat het belang is van epidemiologisch onderzoek voor het bepalen van algemene leefstijladviezen en hoe de vertaalslag wordt gemaakt van onderzoeksbevindingen naar effectieve preventieve interventies. Daarbij gaat het om bewustwording van (probleem)gedrag als oorzaak van ziekte en draagvlak te creëren voor preventieve interventies met als doel gedragsverandering.

In deze module leer je welke voedingsmiddelen belangrijke bronnen zijn van de verschillende voedingsstoffen. Je leert hoe het lichaam deze voedingsstoffen uit de voeding haalt. Bij het bestuderen van de spijsvertering leer je welke fysiologische, biologische en (bio-) chemische processen in het maag-darmkanaal ervoor zorgen dat voedingsmiddelen worden afgebroken tot voedingsstoffen die op hun beurt weer omgezet worden in zulke kleine eenheden (moleculen) dat ze in het lichaam kunnen worden opgenomen en verder verwerkt in de stofwisseling (metabolisme).

De anatomie houdt zich bezig met het bestuderen van de bouw van het menselijk lichaam. Onder fysiologie verstaan we de wetenschap van de verrichtingen van het menselijk lichaam en de functies van de verschillende onderdelen. In deze module komen de verschillende onderdelen van fysiologie en anatomie aan de orde. Van circulatie tot zenuwstelsel, van zintuigen tot voortplanting.

Deze module zal je inzicht verschaffen in zowel de werking van de individuele systemen zoals het cardiovasculaire systeem, endocrien systeem en spijsverteringsstelsel als in de interactie tussen de verschillende systemen. je gaat gedurende deze module zowel kennis nemen van de basisstructuren en processen van het menselijk lichaam en inzicht krijgen in het functioneren van het lichaam in zijn geheel. Tevens wordt op basis van anatomische kennis en fysiologische processen de link gelegd naar welvaartsziekten zoals obesitas, diabetes type II, hypertensie en hypercholesterolemie. Daarnaast zal dieper ingegaan worden op de aspecten die leiden tot honger en verzadiging en de samenwerking tussen de verschillende orgaansystemen. De theoretische kennis wordt direct naar de praktijk vertaald.

De diëtist zal gedurende zijn of haar werkzaamheden als behandelaar worden geconfronteerd met vragen over het effect van voeding op het menselijk lichaam. Om de werking van voeding op het lichaam te kunnen begrijpen en te kunnen uitleggen aan derden is het van belang een gedegen kennis te hebben van hoe het menselijk lichaam is opgebouwd en welke systemen een rol spelen bij het verwerken van voeding en het omzetten van voeding in energie.

De diëtist kan in verschillende beroepsvelden werkzaam zijn. Je vormt zich hier in deze module een beeld van. In elk werkveld zal de diëtist evidence based te werk moeten gaan en zich verdiepen in (wetenschappelijke) onderzoeken. Ook zal de diëtist in de verschillende werkvelden te maken krijgen met eHealth toepassingen.

Een van de belangrijkste basisvaardigheden binnen de diëtetiek is het evidence based handelen. Je zal in deze module vaardigheden leren om op een effectieve manier betrouwbare informatie uit de literatuur te kunnen selecteren om deze uiteindelijk om te zetten in informatie die bruikbaar is voor de cliënt of voor de opdrachtgever. Een diëtist moet ook in staat zijn om zelf onderzoek uit te voeren. Daarom wordt in deze module ook een eerste aanzet gemaakt tot het opzetten en uitvoeren van eigen onderzoek. Denk daarbij aan kwalitatief of kwantitatief onderzoek. In de beroepspraktijk zal de diëtist van de toekomst in toenemende mate te maken krijgen met eHealth. E-health is het gebruik van nieuwe informatie – en communicatietechnologieën, en met name internettechnologie, om gezondheid en gezondheidszorg te ondersteunen of te verbeteren. E-health kan een bijdrage leveren aan kwalitatief goede en doelmatige zorg en is een innovatie in de zorgverlening. 

Deze module heeft een drieledig doel: je basisvaardigheden leren met betrekking tot evidence based handelen, je de beginselen van het uitvoeren van onderzoek leren en je kennis laten maken met de mogelijkheden van e-health in de diëtistische praktijk. Implementatie van e-health brengt een veranderende rol van de hulverlener met zich mee en stelt eisen aan bijvoorbeeld veiligheid. De kaders van e-health worden verduidelijkt, hierdoor krijg je inzicht in de mogelijkheden, voor- en nadelen van e-health binnen de beroepspraktijk van de diëtist zonder het evidence based handelen uit het oog te verliezen. Ook voor eHealth toepassingen geldt het belang van het hanteren van evidence based methoden

In deze module leer je meer over levensmiddelen die in Nederland verkrijgbaar zijn. Alle gangbare dierlijke en plantaardige producten komen hierbij aan bod. je bekijkt herkomst, productie, eventuele schadelijkheid, soorten en afgeleide producten. Ook de voedingskundige samenstelling en daarvan af te leiden voedingswaarde wordt besproken. De methodes van conserveren, achteruitgang van kwaliteit, mogelijk bederf, ideale bewaarmogelijkheden en -technieken worden in kaart gebracht. Ook wet- en regelgeving voor verschillende levensmiddelen wordt behandeld.

je doet kennis op en krijgt inzicht in de hoeveelheden en energiewaarde van verschillende voedingsmiddelen en er wordt ingegaan op het effect van toevoegen of vervangen van ingrediënten op de voedingswaarde van een product. De voedingswaarde van voedingsmiddelen, maaltijden en dagmenu’s wordt berekend en je kunt tekorten op korte en langere termijn herkennen. je kunt vervangingen of alternatieve voedingsmiddelen bedenken op basis van berekeningen en kan na het analyseren van het huidige voedingspatroon op een verantwoorde manier een klein advies uitbrengen aan diverse groepen

In deze module leer je hoe diëtistisch onderzoek moet worden uitgevoerd en krijg je inzicht in verschillende methodes om de voedingsanamnese af te nemen en uit te voeren. Je leert deze gegevens interpreteren, kent de toepassing in een specifieke cliëntsituatie en zet dit om in een (basis)voedingsadvies.

In het eerste jaar van je studie Voeding & Diëtetiek heb je een basis gelegd van kennis en vaardigheden. je hebt dit gedaan door verschillende modules te volgen die over een specifiek onderdeel gaan. Maar uiteindelijk zal je als diëtist je kennis en vaardigheden tegelijkertijd, dus geïntegreerd, gaan toepassen. In de integrale beroepsopdracht ga je de tot nu toe opgedane kennis en vaardigheden combineren.

Je richt je in deze opdracht op de doelgroep ouderen. Dit is een doelgroep die momenteel volop in de belangstelling staat. Niet alleen vanwege de vergrijzing, maar ook omdat er steeds meer inzicht is in het belang van kwalitatief goede voeding in deze levensfase.

In de opdracht ga je het voedingspatroon van een aantal ouderen in kaart brengen en analyseren. je vergelijkt dit met de nieuwste wetenschappelijke inzichten en stelt adviezen op waarbij je rekening houdt met de anatomische, fysiologische en metabole veranderingen die in deze levensfase plaatsvinden en wat de relatie is tussen deze veranderingen en de voedingsbehoefte

Gedurende het eerste jaar van je studie heb je een basis gelegd voor het werken als professional in de Voeding & Diëtetiek. In verschillende modules heb je bijvoorbeeld aandacht besteed aan communiceren en specifieke diëtistische vaardigheden. Om goed als professional te kunnen functioneren en cliënten te kunnen begeleiden, is het belangrijk om vanuit hun perspectief te kijken. En om je goed in te leven in hun situatie. In deze professionaliseringsopdracht staat deze invalshoek centraal. De opdracht bestaat uit drie onderdelen.

In deel 1 ga je zelf een week lang een natriumbeperkt dieet volgen. Voordat je hiermee start, hou je gedurende 2 verschillende dagen (bv een doordeweekse dag en een weekenddag) je voeding bij in een hiervoor geschikte app of online tool. Daarna start je natriumbeperkte week. je ontwikkelt van tevoren een format waarin je je ervaringen per dag kunt bijhouden. De ervaringen betreffen fysieke ervaringen (denk bv aan fitheid, smaakgevoel), praktische (denk bv aan boodschappen doen, bereidingen) en sociaal-emotionele ervaringen (denk bv aan lastige sociale situaties, missen van favoriete producten). Daarnaast registreer je ook je voedingsinname in de gekozen app/online tool. Na afloop van de week maak je een voedingskundige vergelijking van je voeding vóór en tijdens de dieetweek. Samen met je ervaringsdagboek is dit de basis voor een concreet lijstje van minimaal 5 en maximaal 10 aandachtspunten & tips dat je kunt gebruiken bij de begeleiding van cliënten die (veelal voor de rest van hun leven) een natriumbeperkt dieet moeten volgen.

De module Psychologie en voeding geeft kennis en inzicht in hoe menselijk gedrag tot stand komt en veranderd kan worden. Dit gebeurt vanuit verschillende invalshoeken. Binnen de psychologie zijn er veel deelgebieden. In deze module komen aan bod: de biologische basis van gedrag, leren en geheugen, ontwikkelings- en levenslooppsychologie, sociale psychologie, persoonlijkheid, voedingskeuzes en eetstoornissen. De belangrijkste begrippen, visies en modellen van deze deelgebieden worden in de bijbehorende literatuur vooral uitgelegd vanuit de algemene psychologie. In de opdrachten, oefeningen en bijeenkomsten wordt de lesstof vervolgens toegepast op voedingsgerelateerd gedrag. Inzicht in de psychologische mechanismen achter menselijk gedrag kan helpen om gemaakte voedingskeuzes te begrijpen en om cliënten te helpen deze keuzes te veranderen. 

In de module Pathologie en Diëtetiek ga je aan de slag met het opstellen van dieetadviezen. Je maakt de vertaalslag van de pathologie en biochemische en antropometrische parameters naar de benodigde dieetadviezen. Het vaststellen van een diëtistische diagnose omvat veel meer dan het noteren van de reden van doorverwijzing. Je dient rekening te houden met de sociale achtergrond, de leefomstandigheden en de leefgewoonten. Voor het stellen van een diëtistische diagnose is kennis nodig van anatomie en fysiologie om de pathologie goed te begrijpen. Daarmee kan de diëtist aan de patiënt verduidelijken waarom bepaalde aanpassingen in de voeding noodzakelijk zijn. Bij het geven van het dieetadvies is het ook belangrijk om  om zoveel mogelijk aan de Richtlijnen Goede Voeding te voldoen. In de situaties waarin dat niet mogelijk is moet je goed kunnen onderbouwen waarom er afgeweken wordt van de richtlijnen Goede Voeding en hoe een zo optimaal mogelijke samenstelling van de voeding kan worden nagestreefd. Verder verdiep je je in het aanbod van dieetproducten en de wijze waarop deze kunnen worden toegepast binnen de verschillende diëten. Daarnaast hou je rekening met mogelijke interacties tussen medicijnen en voeding en hoe deze kunnen worden voorkomen en/of verzacht.   

Deze professionaliseringsopdracht bestaat uit een mondeling assessment en een bijbehorende opdracht. In het mondelinge assessment ga je aan de slag met praktijksituaties van fictieve patiënten om deze te analyseren en een plan van aanpak te ontwikkelen en dit in te zetten voor de patiënt, met gebruikmaking van de juiste gespreks- en motivatietechnieken.